Artykuł, który ukazał się w 1965 roku w Gazecie Białostockiej.

10 lat powiatu monieckiego

Dziesięć lat temu 1 kwietnia 1954 r. został utworzony powiat moniecki. Powstał on z wydzielonych terenów powiatu białostockiego i częściowo sokólskiego.

Sama siedziba władz powiatowych została zlokalizowana w małym osiedlu Mońki liczącym niewiele ponad 600 mieszkańców. O powstaniu siedziby powiatu właśnie w Mońkach zadecydowało przede wszystkim centralne położenie tej miejscowości, leżącej na szlaku komunikacyjnym Białystok-Grajewo.

Pierwsze początki organizowania placówek powiatowych były bardzo trudne, z uwagi na brak odpowiednich pomieszczeń na biura, brak kadry fachowej i mieszkań, światła elektrycznego i najniezbędniejszych usług. Zbiegiem czasu, dzięki pomocy władz wojewódzkich oraz ofiarności miejscowego społeczeństwa, siedziba powiatu - Mońki, jak i sam powiat zmieniły się nie do poznania. Z uwagi na to, że o dorobku powiatu monieckiego pisałem niedawno w "Gazecie Białostockiej", chciałem dziś przeto zatrzymać się nad rozwojem samych Moniek.

Obok przystanku kolejowego zaczęło wyrastać na polach nowe, socjalistyczne miasto, według odpowiednio opracowanego planu urbanistycznego. W 1958 roku została wybudowana w czynie społecznym pierwsza ulica o nawierzchni twardej, Manifestu Lipcowego, a następnie zaczęły powstawać dalsze ulice. Wszystkie są szerokie i o nawierzchni twardej. Łącznie do dziś wybudowaliśmy 11 ulic o długości ponad 8 km. Jednocześnie przy wielu ulicach ułożone zostały nowe chodniki, zasadzono kilka tysięcy drzew i krzewów, założono zieleńce.

Do użytku mieszkańców oddano 3 bloków mieszkalnych o 426 izbach, sieć kanalizacyjną o długości 4.500 mb, sieć wodociągową o długości 1.200 mb, nowoczesną hydrofornię. Główne ulice otrzymały światło jarzeniowe.

W tym czasie wzniesiony został w Mońkach nowoczesny szpital o 76 łóżkach. Przy przychodni obwodowej powstał gabinet rentgenowski, poradnia "K", poradnia chirurgiczna, przeciwgruźlicza i okulistyczna. W służbie zdrowia pracuje 12 lekarzy medycyny i dwóch lekarzy dentystów. Otwarta została również apteka i żłobek dzielnicowy. Wybudowano powiatową lecznicę weterynaryjną, w której pracuje dwóch lekarzy weterynarii.

Do użytku dziatwy oddana została nowoczesna szkoła podstawowa, piękne, trzyoddziałowe przedszkole, rozpoczęto budowę liceum ogólnokształcącego i internatu na 160 miejsc. Wybudowano kino z ekranem panoramicznym, łącznie z Powiatową Biblioteką. Otwarto "Dom Książki", stadion sportowy z boiskiem do piłki nożnej, bieżnią i szatnią.

Uruchomiono też wiele sklepów, pobudowano Dom Towarowy, budynki i magazyny PZGS z nowoczesną składnicą na maszyny i narzędzia rolnicze, targowicę wraz z punktem skupu żywca, piekarnię i rozlewnię wód gazowych. Powstało kilka zakładów usługowych w zakresie ślusarstwa, fryzjerstwa, zegarmistrzostwa, tapicerstwa oraz zakład ZURiT.

W Mońkach wybudowano nowoczesny budynek Powiatowego Komitetu PZPR i gmach Prezydium PRN. Oddano do użytku budynek Centrali Nasiennej i Zakład Chemiczny zatrudniający około 30 ludzi. Rozpoczęto budowę remizy strażackiej i POM-u.

Szybko rozwija się budownictwo indywidualne, w rezultacie czego zostało wzniesionych 238 budynków mieszkalnych w większości dwukondygnacyjnych.

O to w skrócie dorobek naszej wsi powiatowej. Tak, tak, wsi, ponieważ Mońki nie mają jeszcze praw miejskich. Mieszkańcy Moniek mają jednak nadzieję, że w tym roku jubileuszu ich miejscowość otrzyma wreszcie prawa miejskie. W chwili obecnej liczba mieszkańców Moniek wynosi około 3 tys. osób i wszystko wskazuje na to, że w najbliższych latach zwiększy się ona do 5 tysięcy.

Większość mieszkańców to ludzie przybyli z różnych stron naszego województwa i kraju, którzy stali się wielkimi entuzjastami i ofiarnymi działaczami młodego powiatu. Jak na okres jubileuszu dziesięciolecia siedziby powiatu, w samych Mońkach jak i w całym powiecie zrobiono dość dużo. Jednak sporo jest tu jeszcze do zrobienia.

W roku bieżącym oddany zostanie dla młodzieży szkolnej pomnik Tysiąclecia - Liceum Ogólnokształcące wraz z internatem, blok mieszkalny o 56 izbach, kilka pawilonów handlowych, klub-kawiarnia. Ułoży się nowe chodniki, wybuduje ulicę, która połączy wieś Mońki z osadą o długości 1000 mb, a kilka następnych ulic otrzyma oświetlenie jarzeniowe. Rozpocznie się jednocześnie budowę gmachu poczty i nadleśnictwa.

Szczególnie uroczysty charakter będą miały w naszym powiecie obchody "Dni Moniek", które trwać będą od 1 do 20 września br. Nasze społeczeństwo dając szczególny wyraz swej ofiarności i pracowitości, weźmie masowy udział w realizacji czynów społecznych podjętych dla uczczenia XX-lecia władzy ludowej i X-lecia powstania powiatu. Obliczamy, że wartość tych czynów przekroczy w roku bieżącym 10 mln złotych.

Czesław Gartych - przewodniczący Prezydium PRN w Mońkach

• Archiwalne zdjęcia Moniek

Fotograficzne relacje z największych monieckich imprez

• 
  Otwarcie LO 1964
• 
  Z tradycją w Nowoczesność
• 
  Turniej tańca towarzyskiego
• 
  Pierwszomajowe pochody
• 
  Wiosenne Biegi Uliczne
• 
  Dni Moniek 2022
• 
  Miejska Droga Krzyżowa
• 
  Turniej Wsi Gminy Mońki
• 
  Orszak Trzech Króli

• Mońki w obiektywie

  
  • Widok z wieży kościoła M.B. Częstochowskiej
  • Z wieży kościoła Św. Brata Alberta
  
  • Bloki SMLW z lotu ptaka
  • Mońki w 1944 roku - film

• Nasza przeszłość

  • Archiwalne artykuły o mieście
  • Historia Moniek - opr. T. Skutnik
  
  • Archiwalne zdjęcia Moniek
  • Archiwalne zdjęcia powiatu
  • Pochody 1-majowe

• O naszym mieście

  • Gmina Mońki - film promocyjny
  • Herb Powiatu Monieckiego
  • Herb Moniek
  • Lokalne historie powiatu

• Polecamy strony

  • Prowincjal Underground
  • Terapia skrzywień kręgosłupa
  • Uniknij metody "na wnuczka"
  • Przewodnik po 4 miejscowościach