Akt nadania

Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 14 listopada 1964 roku Dziennik Ustaw Nr 42 poz. 286 z dnia 28 listopada 1964 roku w sprawie utworzenia miasta Dąbrowa Białostocka w powiecie dąbrowskim i Mońki w powiecie monieckim, województwie białostockim.

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1950 r. o dokonaniu zmian podziału administracyjnego Dz. U. Nr 6 poz. 48 zarządza się co następuje:

§1. W województwie białostockim tworzy się:
1) w powiecie dąbrowskim miasto Dąbrowa Białostocka z obszaru gromady Dąbrowa Białostocka,
2) w powiecie monieckim miasto Mońki z obszaru gromady Mońki.

§2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1965 roku.

Prezes Rady Ministrów: J. Cyrankiewicz

Artykuł z Gazety Białostockiej, który ukazał się 30 listopada 1964 roku.

Rozszerzenie uprawnień rad narodowych małych miast.

Mońki i Dąbrowa uzyskują prawa miejskie

Warszawa (PAP) - Szef Urzędu Rady Ministrów wiceminister Janusz Wieczorek udzielili przedstawicielowi PAP wywiadu na temat rozszerzenia uprawnień rad narodowych małych miast.

Mamy w Polsce 788 miast. Mieszka w nich 15.210 tys. obywateli (49.3 prc. ludności).

5 miast ma pełne uprawnienia wojewódzkich rad narodowych; 74 miasta wydzielone z powiatów mają kompetencje PRN; miast nie stanowiących powiatów mamy 709, a od 1 stycznia 1965 r. będzie ich 711 (dwie gromady będące siedzibami PRN - Mońki i Dąbrowa Białostocka uzyskają prawa miejskie).

Ostatnia grupa miast jest bardzo zróżnicowana: od miast liczących 500 mieszkańców (Lędyczek, poz. Złotów) do 35.500 (Stargard Szczeciński). W tej grupie mamy 331 miast poniżej 5 tys. mieszkańców.

Problem małych miast - podkreślił J. Wieczorek - jest bardzo złożony i uzależniony nie tylko od liczby mieszkańców, ogólnego stanu miasta, ale również od obecnego i znanego już na najbliższą przyszłość rozwoju gospodarczego.

Obok przyczyn obiektywnych (straty wojenne, ruchy migracyjne, zanik w szeregu miast funkcji miastotwórczych) na niedorozwój małych miast w okresie 20-lecia wpłynęły również przyczyny subiektywne, a w śród nich chociażby znaczne ograniczenie kompetencji MRN. Brak dostatecznych uprawnień pogłębia bierność rad miejskich.

Proces decentralizacji wpłynął korzystnie na zmianę w sferze działania rad, umocnił pozycję zwłaszcza rad powiatowych, podniósł rangę rad gminnych. Decentralizacja objęła w zasadzie wszystkie stopnie rad narodowych, a jednak w najmniejszym zakresie sięgnęła do MRN tych 709 miast i miasteczek.

Trudno usprawiedliwiać te rady wojewódzkie i powiatowe, które nie przejawiły jeszcze odpowiedniej inicjatywy w rozszerzaniu zadań i uprawnień MRN miast nie stanowiących powiatów. W poszczególnych przypadkach tylko połowicznie rozwiązuje się ten problem (przekazuje się np. środki finansowe przy jednoczesnym zachowaniu na szczeblu powiatowym uprawnienia do dysponowania nimi).

Większość budżetów MRN miast nie wydzielonych ma charakter raczej wydatków na administrację, a więc nie uwzględnia w dostatecznej mierze tych funkcji, jakie władze miejskie powinny sprawować na swoim terenie. Poprawę struktury budżetów miast małych miast postawiło VIII Plenum KC PZPR w czerwcu 1961. Sprzyjającą okazję dla rozważania dalszej i pełniejszej decentralizacji na rzecz MRN stanowić powinno uchwalenie budżetów na 1965 r.

Zastanawiając się co robić, aby pobudzić aktywność małych miast, miasteczek wiceminister Wieczorek wskazał, że punktem wyjściowym muszą być plany inspirowane przez władze wojewódzkie i powiatowe, ale przy zaangażowaniu władz i aktywu społecznego zainteresowanych miast. Czynnikiem ich rozwoju powinny być przede wszystkim własne zasoby materiałowe i możliwości społeczne.

Szans aktywizacji małych miast można szukać w następujących dziedzinach:
w uprzemysłowieniu chodzi głównie o rozwój drobnej wytwórczości w oparciu o surowce lokalne oraz niemałe zasoby surowców wtórnych i odpadowych. Można w małych miastach rozwijać np. wytwórczość przedmiotów ludowych, zabawek, wyrobów ceramicznych, wyrobów z wikliny, usługi w zakresie instalatorskim, hodowlę drobiu i zwierząt futerkowych. Można wreszcie rozwijać drobny przemysł kooperujący z przemysłem kluczowym;
w zaspokajaniu potrzeb rolnictwa przez rozwój usług. Ta droga stwarza ponadto możliwości zatrudnienia ludzi poszukujących pracy, zwłaszcza kobiet;
w czynach społecznych, które obok efektów gospodarczych stanowią jedną z najlepszych form wciągania ludności do współgospodarowania dobrem społecznym, a więc powinny być bardziej doceniane przez MRN.

Źródłem aktywizacji życia łych miast szukać należy również w organizacjach społecznych i młodzieżowych. Zwłaszcza Liga Kobiet i ZMS powinny uwzględniać sprawy aktywizacji miast i miasteczek.

W zakończeniu J. Wieczorek oświadczył, że Urząd Rady Ministrów rozesłał do wszystkich prezydiów WRN informację zawierającą wyniki badań w kilku województwach nad problemami małych miast - z propozycją podjęcia stosownych kroków w kierunku aktywizacji tych miast oraz umocnienia pozycji MRN.

• Archiwalne zdjęcia Moniek cz. I

Fotograficzne relacje z największych monieckich imprez

• 
  Otwarcie LO 1964
• 
  Z tradycją w Nowoczesność
• 
  Turniej tańca towarzyskiego
• 
  Pierwszomajowe pochody
• 
  Wiosenne Biegi Uliczne
• 
  Dni Moniek 2022
• 
  Miejska Droga Krzyżowa
• 
  Turniej Wsi Gminy Mońki
• 
  Orszak Trzech Króli

• Mońki w obiektywie

  
  • Widok z wieży kościoła M.B. Częstochowskiej
  • Z wieży kościoła Św. Brata Alberta
  
  • Bloki SMLW z lotu ptaka
  • Mońki w 1944 roku - film

• Nasza przeszłość

  • Archiwalne artykuły o mieście
  • Historia Moniek - opr. T. Skutnik
  
  • Archiwalne zdjęcia Moniek
  • Archiwalne zdjęcia powiatu
  • Pochody 1-majowe

• O naszym mieście

  • Gmina Mońki - film promocyjny
  • Herb Powiatu Monieckiego
  • Herb Moniek
  • Lokalne historie powiatu

• Polecamy strony

  • Prowincjal Underground
  • Terapia skrzywień kręgosłupa
  • Uniknij metody "na wnuczka"
  • Przewodnik po 4 miejscowościach