Każdego roku trzeci czwartek listopada w Polsce obchodzony jest jako "Światowy Dzień Rzucania Palenia". W tym roku był to czwartek 21 listopada!
Palenie tytoniu ma znaczący wpływ na występowanie chorób niezakaźnych, które powodują poważne problemy zdrowotne, społeczne i ekonomiczne w Polsce. Zachorowania i zgony z powodu chorób układu krążenia, układu oddechowego, nowotworów złośliwych oraz powodowane nimi inwalidztwo i niezdolność do pracy może ulec poprawie przy zmianie stylu życia Polaków, którego znaczącym elementem jest niepalenie.
Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), z powodu palenia tytoniu co roku umiera ponad 5 mln ludzi na całym świecie. Mimo, że umieralność z powodu chorób odtytoniowych dotyczy ludzi dorosłych, to zazwyczaj początek palenia tytoniu sięga okresu dziecięcego i młodości. Badania Instytutu Matki i Dziecka z 2006 roku wykazują, że odsetek młodzieży 15-letniej, która podjęła próbę palenia tytoniu i pali tytoń codziennie wynosi 12,4%, w tym chłopcy 14,9%, a dziewczęta 10,1%. Jest to niewielki spadek w stosunku do wyników tego typu badań prowadzonych w latach 1998 i 2002. Jednak w dalszym ciągu jest to zjawisko niepokojące oraz wymaga działań profilaktycznych ze szczególnym zwróceniem uwagi na uwarunkowania palenia tytoniu przez młodzież.
Szczególnie niebezpieczne jest wdychanie dymu tytoniowego z papierosa palonego przez inną osobę w tym samym pomieszczeniu, czyli tzw. bierne palenie, gdyż boczny strumień dymu zawiera znacznie więcej nikotyny, tlenku węgla i innych niebezpiecznych związków niż strumień główny. Najbardziej narażone na bierne palenie są nasze dzieci - codziennie około 4 mln polskich dzieci wdycha biernie dym tytoniowy w domu lub miejscach publicznych.
Skutki biernego palenia w przypadku dzieci to m.in.:
- zwiększenie podatności na choroby górnych dróg oddechowych, zapalenie płuc lub zapalenie ucha środkowego;
- problemy z żołądkiem i jelitami;
- wzrost ryzyka pojawienia się astmy;
- gorszy rozwój umysłowy.
Bierna ekspozycja na dym tytoniowy jest więc równoznaczna z wypaleniem kilku papierosów. W Polsce bierne palenie zabija co roku ok. 2 tys. osób. W miejscach pracy na wdychanie dymu tytoniowego narażonych jest 19% niepalących Polaków, w domu zaś aż 25%.
Korzyści wynikające z zaprzestania palenia:
- w ciągu 20 min. – ciśnienie tętnicze powraca do normy; czynność serca normalizuje się; temperatura ciała i rąk obniża się do wartości prawidłowych.
- w ciągu 8 godz. – we krwi zmniejsza się poziom tlenku węgla (II), a zwiększa się poziom tlenu.
- w ciągu 24 godz. – zmniejsza się ryzyko ostrego zawału mięśnia sercowego.
- w ciągu 48 godz. – rozpoczyna się regeneracja zakończeń nerwowych; powraca do normy zmysł smaku i zapachu.
- od 2 tygodni do 3 miesięcy – stan układu krążenia ulega poprawie; zwiększa się wydolność fizyczna, a czynność płuc poprawia się o 30%.
- od 1 do 9 miesięcy – kaszel, uczucie niedrożności nosa, duszność i zmęczenie ulęgają zmniejszeniu; rozpoczyna się regeneracja rzęsek, które pomagają oczyścić oskrzela i chronią przed infekcjami; wzrasta poziom energii całego organizmu.
- po 1 roku – o połowę zmniejsza się ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca.
- po 5 latach – o połowę zmniejsza się ryzyko zachorowania na raka płuc, jamy ustnej, krtani i przełyku ; w znacznym stopniu zmniejsza się również ryzyko wystąpienia udaru mózgu.
- po 10 latach – ryzyko zachorowania na raka płuc jest podobne, jak u osoby niepalącej; komórki przednowotworowe, które powstały w wyniku palenia tytoniu, zastępowane są przez komórki o prawidłowej budowie; nadal zmniejsza się ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej, krtani, przełyku, pęcherza moczowego i nerek.
- po 15 latach – ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca jest zbliżone, jak u osoby niepalącej.
Rzucanie palenia to wielkie wyzwanie. Nie ma co ukrywać, nałogowi palacze muszą zmierzyć się z własnym organizmem oraz ogromną pokusą zapalenia.
Światowy Dzień Rzucania Palenia może być zatem dobrą okazją do zastanowienia się – jakie straty, a jakie korzyści przynosi palenie papierosów. Być może będzie to pierwszy ważny krok w kierunku uwolnienia się od tego groźnego nałogu.
<<< wstecz
